Bir kitap okumaya başladığımızda yazarının dünyasına ilk adımı atmış oluruz. Ve kitap, bizi bilinen şeyleri farklı düşündürtmeye iter. Kitap okumanın önemi ya da avantajları saymakla tükenmez. Sesli kitaplar Thomas A. Edison’ dan bu yana çok ilerledi ve önem kazandı. Fakat asıl merak edilen ise gerçek bir kitabın yerini tutuyorlar mı?
Kitapla İlişki
Kitapla ilişki kurmamız onu elimize ilk defa almamızla başlar ve okuma kabiliyeti gerektirdiği için anlamlandırmamız bir öğretim safhasından sonraya kalır. Bunun için okul ve bir müfredat vesaire gerektiğini biliyoruz. Yani kitabın en temel gerektirmesi okuma bilmektir. Lakin henüz okumanız yok ve sizin için bir okuyucu her zaman ve şartta mevcut değilse o an için, yani sizin belli bir yönden engellenmiş olduğunuz zamanlarda, ne yapardınız?
Engelleri Kaldırmak
Bay Edison’ın ilk uğraşı bir kitabı görme engelli bireylere ulaştırmak olduğu ve daha sonra ki on yıllar boyunca da bu amacın var olduğu gerçeğini kabul edersek, amaç teknoloji ve yöntemlerle engelleri kırmaktır. Her ne kadar kitaplar bizim hayal dünyamızda yazara, yönetmenlik vermemizin bir biçimi olsa da sesli kitapların ses efektleri bulunduran türevleri ve düzgün konuşma ve seslendirme yetkinliklerini de barındırdığını düşünürsek onlarda kulaklarımıza bir tiyatro sahnesi kuruyorlar denebilir. Belki bu nedenle ilk seslendirilen eserler tiyatro metinleri ve şiirlerdi bile denebilir.
Engel sadece ulaşılabilir olması değil bir de kişinin anlama düzeyinin üzerinde olabildiği durumlar vardır. Mesela bir Kant okuyorsanız cümlelerden ve karmaşadan bir önceki kelime ile sonra gelen arasında bağ kuramayabiliyorsunuz. Fakat bunu birinden dinlemek aynı etkiyi kırarak verebiliyor böylece anlamlar arasında kopuklukları azaltmış olabiliyorsunuz.
İzleyin: “ZAMANIM YOK” | KİTAP OKUMAK/DİNLEMEK İÇİN ÖNERİLER
Yabancı Dil
Eğer yabancı dil öğrenmeye çalışıyorsunuz ve kelimelerin nasıl söylendiğini bilmiyorsunuz böyle bir durumda elinizde olan bir kitabın sesli versiyonu ya da bildiğiniz bir kitabın sesli versiyonunu o dilden dinleyerek tecrübe kazanabilirsiniz. Sadece yabancı dil olarak düşünülmemeli; çünkü Türkçe’ yi düzgün konuşmak ve kullanmak için de böyle bir durumdan faydalanılabilir. Seslendirme sanatçılarının yaptığı bu işle vurguları, telaffuzu yerli yerinde olup, kullanılması gereken dil kural ve tonlamalarını kullanıyorlar. Aşina olunmayan lehçe ve aksanları duyabileceğimiz, bilinmeyen kelimelerin söylenişini öğrenebileceğimiz için ayrıca getirileri vardır.
Kitapla ilişkinin sonlanmasına sebep olarak görüldüğü gibi bir düşünceye gerek kalmadan önce yukarıda bahsettiğimiz her şeyin yanına bunların hepsinin odağının bir kitabın okuyucuyla buluşması olduğu gerçeğini eklemek bile gereksiz. Hatta insanın, insanla münasebeti sesli ve ya sessiz bir aktarım süreci iken bunun nasıl olması tartışmasından ziyade, olması gereken şey olduğunu görmeli ve idrak etmeliyiz.
İster yolculuk yaparken ister bebeğimizi uyuturken, ne sebeple olursa olsun sesli bir metin, bir eser dinliyor olacaksınız ve kitapla, yani başka insanla bağa devam edeceksiniz, etmelisiniz.
En beğendiğim kitaplar Körlük, Suç ve ceza, Sefiller, Oblomov, Şeker Portakalı, İnsan ne ile yaşar? Anna Karenina, Bir idam mahkumunun son günü, Bir ömür nasıl yaşanır?, Tutunamayanlar, Beyaz geceler, Yer altından notlar, Serenad, Uçurtma avcısı, Kürk Mantolu Madonna