Masal kahramanından birinin adı ile adlandırılan rapunzel sendromu bir kişinin saçını yuttuğu son derece nadir bir hastalıktır. Sonuç olarak, midede biriken büyük miktarda karışık saç trichobesoar veya bir saç tümörü oluşumuna yol açar. Şekil olarak, böyle bir tümör uzun bağırsağa ince bağırsağa ulaşan bir topa benzemektedir. Hastalığın nedeni, boyutu ve neden kaynaklandığı farklı doktorlar tarafından günümüzde de incelenmektedir.
Rapunzel Sendromu Belirtileri
Hastalığın ismi Grimm kardeşlerin uzun saçlı kız masalından alınmıştır. Rapunzel sendromu masallardakı gibi mutlu sonla bitmeyebilir. Bu rahatsızlığı olan kişilerin yüzde 85-90’ı aynı şikayetlerle doktora gider. Rapunzel sendromu aşağıdakı ilkin belirtilere sahip:
- mide bulantısı,
- kusma,
- akut karın ağrısı,
- şiddetli dönemsel karın sancıları.
Ek olarak, bu hastalık ağırlık, şişkinlik, iştah kaybı, kilo kaybı, kabızlık ve ishal belirtilerine sahip. Bir hastanın bağırsak delinmesi sırasında kan zehirlenmesi sonucu ölümü.vakaların yüzde dördünde tespit edilmiştir.
Video: GENÇ BİR KADIN… TAM 12 YILDIR… KAŞINI, KİRPİĞİNİ YOLUYOR…
Rapunzel Sendromu Tümöre Dönüşür Mü?
Rapunzel sendromu tümöre dönüşebilir. Bir saç tümörünün oluşumu genellikle yaklaşık altı ay sürer ve tıp tarafından kaydedilen bazı vakalarda tehlikeli semptomları olan hastaların trikobesoar oluşumunun başlamasından sadece bir yıl sonra nitelikli bakıma başvurduğu görülmüştür.
BMJ Olgu Sunumlarından elde edilen bilimsel verilere göre Rapunzel sendromlu hastaların yüzde yetmişi yirmi yaşın altındaki kadınlardır. Tanı anında en küçük hasta üç yaşına bile ulaşamamışken, en yaşlı hasta 55 yaşında bir erkek olmuştur.
Geleneksel olarak kadınların Rapunzel sendromuna erkeklerden çok daha duyarlı olduğuna inanılmaktadır. Kadınların saçları genellikle erkeklerden daha uzundur ve uzun saçların mide mukozasına yaslanma olasılığı daha yüksektir. Hasta saçları yutarken tümör hacmi artar ve sindirilemeyen saç kütlesinde birikir.
Rapunzel Sendromu Nedenleri
Zihinsel engelli veya bazı zihinsel bozuklukları olan insanlarda Rapunzel sendromu görülme riski genellikle yüksektir. Bu gibi hastalar trikofaji veya kendi saçlarını yemeye patolojik bir gerek duyduklarını düşünür. Bununla birlikte, kendi saçlarını yiyen insanlar için yaygın olan iki tür zihinsel bozukluk vardır. Bunlardan biri trikotillomani, diğeri ise picacism olarak bilinir. Trikotillomaniden muzdarip hastalar, saçlarını kendilerine çekmeye acil bir ihtiyaç duyuyorlar ve genellikle kendilerini kel olanadek yolarlar. Bu onların rahatlamasına yardımcı olur. Picacism adını, bu kuşun olağandışı gastronomik tercihleri nedeniyle, “saksağan” anlamına gelen Latince “pika” kelimesinden almıştır.
Picacism’den muzdarip hastalar, insan tüketimi için tasarlanmamış gıdalar, örneğin kil, toprak, kağıt, sabun, yün veya saç gibi yenmeyen maddeler için anormal bir özleme sahiptir. Kural olarak, üç yaşın altındaki hastalarda hastalığın teşhisi zordur, çünkü yemeğe yönelik olmayan yalama, çiğneme ve yanlışlıkla yutma maddeleri çocuklarda oldukça yaygın olarak kabul edilir. Picacism çoğunlukla çocuklarda, hamile kadınlarda ve zihinsel engelleri olan kişilerde, örneğin otizm spektrum bozukluğunda rastlanır.
Rapunzel Sendromu Tedaviye Cevap Verir Mi?
Rapunzel sendromuna sebep olan belirtiler ikiye ayrılır:
- Fiziksel veya zihinsel bozukluklardan kaynaklanan,
- Stres, kronik yetersiz beslenme veya kültürel geleneklerin etkisiyle görülen sebepler.
Rapunzel sendromuma neden olan sebepler belirlendikten sonra uygun tedavi yöntemlerine baş vurulur. Her iki durumda tedavi psikoloji destek içerir. Çoğu durumda cerrahi yöntemi bir saç tümörünün tek bir ekstraksiyonu için en etkili yöntem olmaya devam etmektedir.
Ek olarak, saç oluşumu kimyasalların etkisi altında çözülebilir veya bir lazer kullanılarak küçük bileşenlere ayrılabilir. Tıbbi müdahale için bir başka olası seçenek endoskopidir. Fakat bu gibi yöntemler cerrahiden daha az başarılıdır.
Gelecekte hastanın saç yemek için patolojik özlemini önlemek için psikolojik tedavi görmelidir. Yukarıda belirtiıen hem tifofaji hem de picacism, vücutta akut demir eksikliği olan kişilerde sık görülmektedir. Bilim tarafından tanımlanan bazı Rapunzel sendromu vakalarında hasta demir içeren ilaçlar aldıktan sonra veya çölyak hastalığı tedavisi gördükten sonra saçın çekilmesi ve yemesi alışkanlığını bırakmıştır.
Yazı içeriği tamamen bilgilendirme amaçlıdır. Yazıda tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Video: Rapunzel Sendromu: Saçlarını Yiyen Kız – İlginç Tıbbi Vakalar
