TÜFE, ‘Tüketici Fiyat Endeksi’ tanımlamasının kısaltmasıdır. Genel olarak TÜFE, ÜFE ve Enflasyon hep bir arada kullanılmaktadır. TÜFE de enflasyon denilince akla gelen ilk tanımlamalardan birisidir. TÜFE tüketicinin satın aldığı malların analiz edilmesine kullanılır. Hatta sadece mal değil hizmetler de analiz edilen etkenler arasında yer almaktadır.
ÜFE ise belirli bir mal veya hizmetin maliyetinin hesaplanmasında kullanılmaktadır. Yani TÜFE – ÜFE birbirinden ayrılamaz hesaplama teknikleridir. Genel olarak yıl içindeki enflasyon değerini ölçmede kullanılan TÜFE belli kriterlere göre hesaplanıyor.
Merkez Bankası mart ayı beklenti anketi açıklandı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Beklenti Anketi’ne göre, yıl sonu TÜFE beklentisi yüzde 9,98’e indi.
TÜFE Nedir?
Tüketici Fiyat Endeksi, bir yıl içerisindeki enflasyon değerini ve bu değerin değişimini ölçmek – analiz etmek için kullanılır. Belli bir bölgede veya yerdeki tüketici alışkanlıkları TÜFE ile gözlemlenebilmektedir. Satın alınan mal veya hizmetin değişimleri, fiyatların artış ve düşüşü bu etkenle analiz edilmektedir.
TÜFE hesaplamasının amacı bir ailenin veya bir kişinin aylık – yıllık bazda ne kadar maliyeti karşıladığını görmektir. Bu teknik sayesinde yıllık enflasyon değerinin değişimi ölçülürken aynı zamanda bir ailenin yıllık yaşam maliyeti de hesaplanmaktadır. Asgari ücret belirlenmesinde TÜFE etki etmektedir.
Hesaplama yapılırken belli bir yıl seçilerek hesaplama gerçekleştirilir. Seçilen yıl yani baz yıl değeri 100 olarak kabul edilerek belirlenen yıldaki alınan mal ve hizmet maliyeti, baz yıldaki ürün ve hizmet maliyeti ile karşılaştırılmaktadır.
Video: ÜFE ve TÜFE Arasındaki Temel Farklar Nelerdir?
TÜFE Ne İşe Yarıyor?
Öncelikle TÜFE ve ÜFE’nin enflasyon değeri belirlemede kullanıldığını bilmek gerekiyor. Tüketici Fiyat Endeksi’ne göre enflasyonun azalacağına veya artacağına dair öngörüde bulunulabilir. Tüketicilerin yaptığı harcamalar enflasyona büyük bir etki etmektedir. Bu da Tüketici Fiyat Endeksi’nin ne kadar önemli olduğunu gözler önüne sermektedir.
TÜFE’nin artışı doğrudan faiz oranlarını da etkilemektedir. TÜFE’deki artış faiz oranının artmasına veya düşüş faiz oranının düşmesine zemin hazırlamaktadır. Piyasayı direkt olarak etkilemesi TÜFE’nin daha da önem kazanmasına neden olmuştur.
Enflasyon, faiz oranı gibi piyasaya ve ülke ekonomisine yön veren etkenler TÜFE – ÜFE sayesinde belirlenmektedir. TÜFE açıklandığında piyasalarda sert düşüşler veya artışlar görebilirsiniz. Bunun en temel nedeni TÜFE’nin açıklanmasından itibaren piyasayı etkilemesidir. TÜFE verisi piyasalarda aşırı yükseliş veya düşüşlere sebep olabilir. Bu nedenle yatırımcılar TÜFE – ÜFE gibi verilere büyük önem vermektedir.
Video: Enflasyon Nedir? Enflasyon Nasıl Hesaplanır? Fiyat Endeksi Nedir? ÜFE – TÜFE Nedir?